Fundamentalisme en Progressiwiteit: Persepsie of Werklikheid in die Kerk?
- Andre Mouton
- Jun 23
- 3 min read

In die hedendaagse kerklandskap woed daar dikwels stil (of nie so stil nie) gesprekke tussen twee groepe gelowiges: dié wat hulself as fundamenteel of konserwatief beskou, en dié wat meer progressief dink. Hierdie spanningsveld het baie implikasies vir eenheid, prediking en getuienis — maar dit is dikwels gesaai met misverstande, stereotipes en karikature. ’n Belangrike vraag wat ontstaan is: Is die kritiek van fundamentalistiese Christene op hul progressiewe antipool gegrond op werklike standpunte, of slegs op persepsies?
’n Kort Herinnering aan die Evangelie
Voordat ons in die spanningsveld delf, is dit nuttig om onsself aan die kern van die evangelie te herinner: “God het in Jesus Christus mens geword, vir ons sondes gesterf en opgestaan uit die dood, sodat elkeen wat in Hom glo, vergifnis, nuwe lewe en ewige gemeenskap met God kan ontvang.”
Hierdie evangelie is die hartklop van die Christelike geloof – en tog verskil gelowiges fundamenteel oor hoe hierdie waarheid verstaan en geleef moet word. Die 10 Mees Algemene Argumente van Fundamentele Christene teenoor Progressiewe Christene.
Die Bybel word nie meer as absoluut gesaghebbend aanvaar nie.
Progressiewe Christene pas eerder by kultuur aan as om heilig te leef.
Daar is ’n verswakte klem op sonde, oordeel en bekering.
Morele waarheid word relativisties benader.
Jesus word nie meer as die enigste weg tot God beskou nie.
Die soeke na publieke aanvaarding vervang gehoorsaamheid.
Kerkdissipline en leerstellige standaarde word afgeskaf.
Ideologieë vervang openbaring as basis vir Skrifinterpretasie.
Die heiligheid van God word verdring deur 'n sagte liefdebeeld.
Sending en evangelisasie verloor dringendheid.
Hier lê die kern van die probleem: is dit wat progressiewe Christene werklik glo, of is dit net hoe hulle vertolk word? In baie gevalle is dit laasgenoemde. Kom ons kyk na 'n paar voorbeelde:
🎯 Skrifgesag: Progressiewe Christene glo steeds dat die Bybel belangrik is, maar hanteer dit eerder as ’n dinamiese gesprek as ’n statiese wetboek. Hulle vra: Wat openbaar Christus binne die Bybel?
🎯 Sonde en Bekering: Progressiewes verstaan sonde meer as verbrokkelde verhoudings en strukturele onreg, nie net individuele oortredings nie. Bekering is dan meer as net skuld — dit is transformasie.
🎯 Eksklusiwiteit van Christus: Baie progressiewe Christene glo Christus is uniek en sentraal, maar besef ook God se werksaamheid strek verder as eksklusiewe dogmatiese grense. Hulle glo in die misterie van God se genade.
🎯 Moraal: Progressiewe Christene glo nie alles is toelaatbaar nie — maar hulle baseer moraliteit op die karakter van Jesus, eerder as op kultuurgebonde sondelyste.
🎯 Kultuuraanpassing: Hulle sou sê: Ons pas nie by die wêreld aan nie, ons luister of die Gees dalk deur die wêreld se pyn vir die kerk iets wil sê.
’n Gesamentlike Oproep tot Selfondersoek
Hierdie besinning bring ons by ’n belangrike vraag: Is ons bereid om mekaar te hoor — of is ons net besig om mekaar te etiketteer?
Fundamenteelgesindes wil die evangelie bewaar teen afwatering. Progressiewes wil dit bevry van verstarring en eksklusiewe interpretasie. Beide groepe meen hulle is getrou aan Jesus — net op verskillende maniere.
Wat is die pad vorentoe?
Luister met die Gees se leiding – nie met vrees of arrogansie nie.
Herinner mekaar voortdurend aan die kern van die evangelie.
Erken dat verskillende benaderings nie altyd verskillende geloof is nie.
Wees sensitief vir hoe kulturele konteks elkeen se perspektief beïnvloed.
Bou brûe, nie verskansings nie.

As Laaste Gedagte wil ek net se:”Waar persepsie die plek van werklike gesprek inneem, sterf ware geloofsgemeenskap. As die kerk werklik Christus as Here bely, sal ons mekaar met eerbied, nuuskierigheid en nederigheid benader — selfs in verskil.”
Comments